Jiddu Krishnamurti:
(Madanapalle, 12 mei 1895 – Ojai (VS), 17 februari 1986)
Uit India afkomstige spiritueel leraar en filosoof.
Maar om te ontdekken of er iets is dat het voorstellingsvermogen van de denker te boven gaat moet er vrijheid van elke vorm van angst zijn.
Waarnemen zonder oordelen, is de hoogste vorm van intelligentie.
Volg niemand spiritueel. Gehoorzaam niet. Heb een vrije geest. Waar vrijheid is, is liefde, en zonder vrijheid blijft men een gevangene.
Als u zich afvraagt: ‘hoe kan ik loskomen van een conflict?’, Schept u een ander probleem en vergroot het conflict, terwijl u, als u het gewoon als een feit wilt zien – zoals je een of ander concreet voorwerp ziet – helder, direct – wezenlijk de waarheid zult begrijpen van een leven, waarin geheel en al geen conflict is.
Vrijheid bestaat in het erkennen van grenzen.
Een spiritueel mens is iemand die tot geen enkele religie, tot geen enkele natie, tot geen enkel ras behoort, die innerlijk volkomen alleen is, in een toestand van niet-weten. Voor hem ontvloeit de zegen van het heilige.
De meesten van ons zijn bang om te sterven, omdat we niet weten wat leven betekent. We weten niet hoe we moeten leven, daarom weten we niet hoe we moeten sterven. Zolang we bang zijn voor het leven, zullen we bang zijn voor de dood.
Als we een diepe, duurzame relatie met de natuur konden vormen, zouden we nooit een dier doden om onze eetlust te bevredigen en nooit een aap, een hond of een cavia kwaad doen door er vivisectie op te plegen, opdat wij daar beter van worden. We zouden andere manieren ontdekken om onze wonden te helen en ons lichaam te genezen. Maar de geest genezen is iets totaal anders. Dat gebeurt geleidelijk, als je één bent met de natuur, met die sinaasappel aan de boom, met het grassprietje, dat zich door het cement heen perst en met de heuvels, die door de wolken bedekt, verborgen worden.
Verlangen naar de toekomst wijst op de wens het heden te vermijden.
Het begrijpen van je eigen denken is het einde van al je smart.
Passie is behoorlijk beangstigend, want als je passie hebt, weet je niet waar die je naartoe zal leiden.
Men is nooit bang voor het onbekende; men is bang dat het bekende ten einde loopt.
Met het einde van het denken begint het wezenlijke.
Als je alle uitvluchten, alle hoop opgeeft – niet in verbittering, niet in cynisme, maar omdat je met eigen ogen ziet, dat er niets anders is dan vrees en wanhoop, dan beschik je over de vrijheid om te kijken.
Wat het denken ook voortbrengt op filosofisch of religieus gebied, het blijft beperkt, fragmentarisch en het maakt deel uit van onwetendheid.
Als de bediende ernaar streeft chef te worden, wordt hij een van de factoren die de machtspolitiek doen ontstaan waaruit oorlogen voortkomen, dus is hij rechtstreeks verantwoordelijk voor die oorlogen.
Er komt geen einde aan onderwijs. Het is niet dat je een boek leest, een examen haalt en dan klaar bent met leren. Het hele leven, vanaf het moment dat je geboren wordt tot het moment dat je sterft, is een leerproces.
Volkomen en totaal in het nu leven wil zeggen; leven met wat er is, met wat zich voordoet, zonder het te veroordelen of te rechtvaardigen. Elk probleem dat je helder waarneemt, is opgelost.
Hoe groter de uiterlijke vertoon, hoe groter de innerlijke armoede.
De geest moet leeg zijn om helder te kunnen zien.
Op technisch vlak heeft de mens ongelooflijke vooruitgang geboekt, desondanks is hij nog net zo oorlogszuchtig, hebberig, afgunstig en vervuld van grote smart als duizenden jaren geleden.
Vanaf het moment waarop een kind de naam van een vogel leert, zal het die vogel nooit meer écht zien.
Vrijheid is geen reactie ergens op, vrijheid is ook geen keuze, al verbeelden we ons dat we vrij zijn omdat we kunnen kiezen. Vrijheid is louter waarnemen, zonder bedoelingen, zonder angst voor straf en zonder een beloning te verwachten.
Om volkomen, voluit te leven, iedere dag, alsof die van een nieuwe liefelijkheid is, moet men sterven voor alles van gisteren, anders leef je mechanisch en een mechanische geest kan nooit weten wat liefde of wat vrijheid is
Vrijheid is een toestand waarin geen haat, geen geweld, geen bruutheid bestaat.
Vrijheid kan slechts op natuurlijkerwijze tot stand komen, niet door wensen, willen, verlangen, evenmin zult u haar vinden door een beeld te vormen van wat u denkt dat ze is.
Wat de mens bevrijdt van angst – ik verzeker je dat die vrijheid dan volledig is – is besef hebben van angst zonder die te benoemen, zonder te proberen de angst te ontkennen of te ontlopen, zonder de wens in een andere innerlijke toestand te verkeren.
Vrijheid is iets geheel anders dan opstand.
Alleen als de geest ophoudt te denken in termen van zijn voortbestaan, ontstaan het onkenbare.
Het zonder denken of gevoel beleven van een feit is een gebeuren van grote diepgang.
Probeer niet ergens bij te horen, niet bij een of andere instelling of organisatie. Wees niet iemands volgeling of leerling. Je bent een mens die in deze afschuwelijke wereld leeft, een mens die is zoals de wereld is, terwijl die wereld is zoals jij bent.
Jezelf begrijpen is het begin van wijsheid.
De waarheid kan alleen naar jou toe komen; je kunt er niet naartoe.
Streef niet na wat zou moeten zijn, maar begrijp wat is.
Het denken is nooit vrij omdat het gebaseerd is op kennis, en kennis is altijd beperkt.
Waar angst is, is er duidelijk geen vrijheid, en zonder vrijheid is er helemaal geen liefde.
Het is geen maatstaf voor de gezondheid om goed aangepast te zijn aan een ernstig zieke samenleving.
Het is prachtig om alleen te zijn. Alleen zijn betekent niet dat je eenzaam bent. Het betekent dat de geest niet wordt beïnvloed en besmet door de samenleving.
Om te luisteren moet er een innerlijke rust zijn, een vrijheid van de inspanning van het verwerven, een ontspannen aandacht.
Schoonheid is waar orde heerst, een geest die niet in de war is, die absoluut ordelijk is.
Liefde is een staat van zijn waarin de activiteiten van het zelf zijn opgehouden.
Juist de eis dat ik gelukkig moet zijn, brengt ongelukkigheid met zich mee.
Geluk is niet oud. Geluk vernieuwt zichzelf voortdurend.
Geluk is vreemd; het komt wanneer je er niet naar op zoek bent.
Pas als de geest vrij is van het oude, ontmoet hij alles opnieuw, en daarin schuilt vreugde.
We zoeken geluk door dingen, relaties, ideeën of gedachten. Dus dingen, relaties en ideeën, en niet geluk, worden van het allergrootste belang.
In ambitie schuilt een gevoel van vergelijking, en dus is de ambitieuze man geen creatieve man, en nooit een gelukkige man; in zichzelf is hij ontevreden.
Zolang we voor innerlijke vrede afhankelijk zijn van iemand anders, zullen we die niet vinden, want afhankelijkheid kweekt alleen maar angst.
Gelukkig is de man die niets is.
Meditatie is het begrijpen van de totaliteit van het leven.
Om jezelf te leren kennen hoef je niet naar welk boek dan ook, naar welke priester dan ook, naar welke psycholoog dan ook te gaan. De hele schat zit in jezelf.
Om ver te komen moet je heel dichtbij beginnen.
Zelfkennis, of zien wat onwaar is in het ik, is het begin van intelligentie.
Zelfinzicht is een enorme opgave. Het moet niet terloops worden gedaan, later, morgen, maar eerder elke dag, elk moment, altijd.
Begrip komt niet door inspanning, maar spontaan wanneer er sprake is van moeiteloze ontspanning.
Angst ontstaat wanneer er onwetendheid is. Omdat je jezelf niet kent, is er een gebrek aan vertrouwen en is er angst.
De erkenning van ‘wat is’ – dat wil zeggen het accepteren en zien wat je werkelijk bent – is op zichzelf een transformatie.
Ik moet mezelf in werkelijkheid bestuderen – zoals ik ben, niet zoals ik zou willen zijn.
Het vermogen om te observeren zonder te evalueren is de hoogste vorm van intelligentie.
Bewust zijn is observeren – gewoon observeren – zonder enig zelf identificerend proces.
Meditatie is geen terugtrekking uit het leven. Meditatie is een proces van inzicht in jezelf.
Alleen met begrip dat gepaard gaat met onverdeelde belangstelling en aandacht kan het probleem worden opgelost en overstegen.
In bewustzijn is er geen worden, er valt geen einde te bereiken. Er is sprake van stille observatie zonder keuze en veroordeling, waaruit begrip voortkomt.
Als het bewustzijn niet wordt vervormd en verstrooid, maar wordt toegestaan om naar een steeds dieper en breder begrip te stromen, zal dat bewustzijn antwoorden brengen.
Meditatie is de vrijheid van het denken en een beweging in extase van de waarheid.
Word je bewust van de loop van het verlangen; uit dat bewustzijn ontstaat het juiste denken.
Word zelfbewust en ontdek waarom je theorieën en verklaringen hebt verzameld.
Onwetendheid is vrijheid. Kennis is een gevangenis.
Liefde, vrijheid, goedheid en schoonheid zijn één en niet gescheiden.
Er is vrijheid wanneer het hele wezen, zowel het oppervlakkige als het verborgene, van het verleden wordt gezuiverd.
Vrijheid van verlangen is deugd. En naarmate de geest het eeuwige nadert, is er het uitsterven van alle verlangens.
Ieder van ons is een bundel van ervaringen en reacties. Hoe kun je bevrijd worden van dit complexe centrum?
Om in het eeuwige heden te leven moet er een dood zijn voor het verleden, voor de herinnering.
Het is de waarheid die bevrijdt, niet jouw poging om vrij te zijn.
De waarheid zit meer in het proces dan in het resultaat.
Op het moment dat de waarheid wordt georganiseerd en gepropageerd, houdt ze op de waarheid te zijn. Het wordt een leugen.
Er kan via geen enkele organisatie waarheid worden gevonden, omdat waarheid ontstaat als er vrijheid is, en vrijheid kan niet bestaan als er geloof is.
De ware werkelijkheid wordt niet gevonden door iemand te volgen; het is geen zelfontplooiing. Het ontstaat pas als het zelf afwezig is.
Alleen de geest die in staat is in een staat van niet-weten te verkeren, is vrij om de werkelijkheid te ontdekken.
Waarheid ontstaat van moment tot moment alleen in een staat van vrijheid en spontaniteit.
Om het onmetelijke te begrijpen, moet de geest buitengewoon stil blijven.
Juist denken is niet mogelijk zonder dat het denken zich bevrijdt van vooroordelen en identificatie.
Ambitie brengt bepaalde industriële voordelen met zich mee, maar in het kielzog daarvan treedt verduistering van de geest op.
Alleen de geest die van dag tot dag, van moment tot moment, sterft aan alles wat hij heeft verzameld, kan weten wat de waarheid is.
De stille observatie van de reacties van de geest, zonder oordeel, veroordeling of vergelijking, brengt revolutie teweeg.
Je geest wordt alleen ‘nuttig’ als er diepe en brede ruimtes van stilte zijn, want alleen dan kan er sprake zijn van tijdloze creatie.
We kunnen een probleem nooit totaal bekijken zolang de geest slechts een antwoord eist en innerlijke zekerheid zoekt.
Waar angst is, is geen intelligentie.
Het voortdurend beweren van geloof is een indicatie van angst.
We weten hoe angst de geest vervormt, klein maakt en ook het systeem vergiftigt.
Ieder van ons heeft deze competitieve, meedogenloze beschaving opgebouwd, waarin de mens tegen de mens is.
Angst is een buitengewoon juweel dat de mens heeft gedomineerd. Als je het kunt vasthouden en ernaar kijken, begin je het einde ervan te zien.
Je intellect heeft muren van zelfbescherming gebouwd tegen alle ontdekkingen en spontaniteit, tegen vrijheid en begrip.
Angst verdraait onze ideeën en maakt de wegen van ons leven krom; het creëert barrières tussen mensen, en het vernietigt zeker de liefde.
Blijf bij de angst, vecht er niet tegen. Hoe meer je ertegen vecht, hoe meer angst er is.
Datgene waar je tegen vecht, word je.
Kan het verlangen ooit bevredigd worden, of is het een bodemloze put?
Het hele proces van ons denken is gebaseerd op veiligheid. Je wilt zekerheid omdat je niet weet wat je bent.
We beschikken over massa’s informatie, kennis, ontelbare geloofsovertuigingen, geloofsbelijdenissen en dogma’s, maar we zijn erg oppervlakkig en ongelukkig.
Je geest is overvol; er is geen ruimte, geen stilte in welk deel dan ook. Vandaar verwarring, afleiding en vermoeidheid.
Kan de geest vrij zijn van de drang naar ervaring, wat in werkelijkheid het nastreven van sensatie is, en zichzelf daardoor nieuw en fris maken?
Het zelf is de oorzaak van onwetendheid en verdriet, en de oorzaak en gevolg ervan zijn verlangen, het verlangen naar macht, rijkdom en roem.
We hunkeren naar de voldoening van het hebben van een positie in de samenleving, omdat we bang zijn niemand te zijn.
Zonder zelf te transcenderen, zal er altijd onwetendheid en lijden zijn.
Zien, observeren, luisteren, dit zijn de grootste daden.
Wijsheid komt voort uit het begrijpen van lijden.
Echt leren ontstaat wanneer de competitieve geest is opgehouden.
Leg uw boeken opzij, vergeet uw autoriteiten en kijk direct naar een probleem.
Dat is het eerste wat je moet leren – niet zoeken. Als je zoekt, ben je eigenlijk alleen maar etalages aan het bekijken.
We kunnen elkaar helpen de deur naar de werkelijkheid te vinden, maar ieder moet die deur voor zichzelf openen.
Vrijheid van het bekende is de essentie van intelligentie. Het is deze intelligentie die in het universum werkzaam is.
De stroom van bewustzijn leidt naar de diepe en stille poelen van wijsheid.
Als we nu niet liefhebben, zullen we dan morgen liefhebben?
Hier is mijn geheim: het maakt mij niet uit wat er gebeurt.
De waarheid is een land zonder paden. De mens kan dit niet bereiken via welke organisatie dan ook, via welk geloof dan ook, via welk dogma, priester of ritueel dan ook, niet via enige filosofische kennis of psychologische techniek.
Om jezelf te begrijpen is geduld en tolerant bewustzijn nodig; je bent zelf een boek met vele delen die je niet in één dag kunt uitlezen, maar als je eenmaal begint te lezen, moet je elk woord, elke zin, elke paragraaf lezen, want daarin staan de aanduidingen van het geheel. Het begin ervan is het einde ervan. Als je kunt lezen, kun je de allerhoogste wijsheid vinden.
We willen de waarheid weten omtrent reïncarnatie, wij willen een bewijs van het voortbestaan van de ziel, we luisteren naar de beweringen van helderzienden en naar de conclusies over het psychisch onderzoek, maar we vragen nooit, nooit hoe we moeten leven – het dagelijkse leven.
Geloof is een gevaar dat men geheel en al uit de weg moet gaan, wil men de waarheid van wat is zien.
De waarheid vraagt geen offer, maar begrip.
We hebben een fundamentele waarheid ontdekt, namelijk dat de geest die nog zoekt en hunkert naar groter en dieper ervaring zeer oppervlakkig en suf is, omdat hij altijd met zijn herinneringen leeft.
Een geest die niet vrij is, weet niet wat liefde is – ze weet misschien wat genot is en kent daardoor angst, wat niets met liefde te maken heeft. Liefde kan alleen bestaan als er werkelijke vrijheid van het verleden in de vorm van kennis is.
Het einde van verdriet brengt liefde en mededogen
Als er vrijheid is, is er energie; als er vrijheid is, kan er niets verkeerd gaan.
Om meditatie te begrijpen is orde nodig.
Vrij zijn is een geestestoestand – niet vrij zijn van iets, maar het gevoel van vrij zijn, de vrijheid om alles in twijfel te trekken en daarom zo intens, actief en krachtig, dat het elke vorm van afhankelijkheid, slavernij, navolging en aanvaarding overboord gooit.
Geloof kan nooit tot werkelijkheid leiden.
Evenals schoonheid en liefde behoort de waarheid niet tot het gebied der bezittingen
